zaterdag 28 maart 2020

Blended learning: online begeleid leren en F2F onderwijs vormgeven

Context van de opleiding en de keuze voor een Blend

Om in te spelen op de blijvende vraag naar handen in de zorg en de specifieke noden van zij die studeren en werken willen combineren, ontwikkelden we bij HBO Verpleegkunde Genk een aangepast traject voor studenten die deeltijds werken combineren met studeren voor verpleegkunde, niveau HBO5 (graduaatsopleiding).
De groep bestaat voornamelijk uit zorgkundigen, dus met een vooropleiding BSO.

  • Dit Switch traject combineert face-to-face (f2f) onderwijs met begeleid online studeren. Onze tools die we daarvoor hanteren binnen het dagonderwijs (G Suite Edu en bijvoorbeeld Google Classroom) volstonden niet om het Switch traject vorm te geven.
  • Daarom kozen we voor Moodle Cloud, onder andere omdat er een integratie mogelijk is met G Suite (inloggen, Google Drive, ...) om leraren toch zoveel mogelijk met tools te laten werken die ze reeds kenden.
  • Als (bijna afgestudeerd :-) student Onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit Nederland en Pedagogisch ICT Coördinator ben ik al langer geboeid door "hoe kan je technologie op een dusdanige manier toepassen zodat het een meerwaarde betekent voor het leren van de student".
  • In het begeleiden van collega's bij het vormgeven van onze online leerlijnen, ben ik uitgegaan van inzichten uit de cognitieve psychologie, namelijk effectieve leerstrategieën en principes van multimedialeren.
  • Ik tracht hier een overzicht te schetsen van hoe we te werk gegaan zijn en waarom, wat werkte en waar we tegenaan liepen.
  • De studenten waarvoor deze leerlijnen ontworpen werden zijn allemaal 18+, het is geen afstandsonderwijs, er is wel degelijk sprake van face to face (f2f) contactonderwijs. Ook is het niet de bedoeling de lesuren te 'verminderen', vergeleken met onze studenten in het dagonderwijs duurt het traject vier in plaats van drie jaar.

Bronnen: ik schrijf deze post uit eigen ervaring, met concrete voorbeelden uit onze leeromgeving. Natuurlijk heb ik deze kennis ooit opgedaan, maar ik heb tijdens het schrijven geen specifieke bronnen 'naast me liggen'. Onderaan verwijs ik naar de bronnen die voor mij de afgelopen jaren bronnen van inspiratie waren en waarop het merendeel van mijn kennis gebaseerd is.

1 De voorbereiding
2 Structuur en instructie
3 Situeer in context
4 Voorkennis activeren
5 Plannen
6 Toetsen om te leren
7 Spreiden van studiemomenten
8 Leren Leren
9 'Samen' leren
10 Opgenomen, ingesproken en live lessen
11 Autonomie en ondersteuning


1 De voorbereiding


Om aan de slag te gaan is de periode alvorens je in je Moodle/ELO duikt echt van belang. Gedurende meerdere weken zijn vormgevers voor bepaalde onderdelen bezig geweest met het uitwerken van een 'scenario'. Richtlijnen die hen hier gegeven werden waren:

- een overzicht van te behandelen leerstof;
- urenbesteding per onderdeel;
- aantal nodige f2f uren versus uren in begeleid online leren;
- reeds beschikbare digitale/analoge bronnen verzamelen;
- aanpak per onderdeel (verwerving en verwerking, evaluatie);
- ...

Hierbij adviseerde ik een A3 formaat of iets dergelijks te maken waarbij bovenstaande eveneens gevisualiseerd werd. Dit geeft een duidelijk overzicht voor jezelf en is een houvast bij het effectief online vormgeven in de ELO.

Ik ben niet zo'n sterke "visualiseerder", maar mijn overzicht (voor een onderdeel van 8u, 1u in f2f, 7u in begeleid online leren) zag er zo uit:


Daarnaast hadden uitwerkers een voorbeeld van een online leerlijn in Moodle, volledig uitgewerkt zoals de door ons vooropgestelde structuur. Hierbij werden verschillende voorbeelden verwerkt gericht op activatie, sociale component, flexibiliteit en effectieve leerstrategieën. Hiervan worden verder voorbeelden gegeven.
Ook een sjabloon op basis waarvan te starten in Moodle werd per studieactiviteit (SA) aangemaakt, zodat de globale structuur voor iedere SA hetzelfde was en uitwerkers zich niet dienden te bekommeren om publiceren, groepen, ... maar louter en alleen (eufemistisch) content en leermiddelen toevoegen.

2 Structuur en instructie


Om de belasting door de structuur van de leeromgeving zelf zo laag mogelijk te houden, werd geopteerd voor een uniforme structuur, opbouw en benaming van veel voorkomende onderdelen.

Bovenaan iedere studieactiviteit (SA) staan de forums (over het inzetten hiervan, zie verder). Een SA begint steeds met een 'Studiewijzer' (1) (zei verder detail) die informatie geeft over de volledige SA. Daarnaast begint ieder onderwerp/hoofdstuk met een item 'Structuur van dit onderwerp' (2): hierin staan dan weer de details voor ieder onderwerp: waaraan wordt gewerkt, hoe wordt dit gedaan, hoe kadert dit onderwerp in het geheel (van de opleiding), hoeveel is de verwachte studietijd, ..


3 Situeer in context


Het is natuurlijk niet alleen belangrijk nieuwe onderdelen op zich goed gestructureerd op te maken, maar ook deze in een groter geheel te kaderen. Dat kan tekstueel aan het begin van een SA, maar een ELO leent zich goed om dit te visualiseren. Onderstaande visuele advance organizer situeert de verschillende onderdelen die aan bod komen bij het onderdeel 'Bacteriën'. Deze advance organizer werd gemaakt met de tool Mind Mup 2.0 die ook te koppelen is aan Google Drive. Het voordeel is dat je hierbij kan werken met links, zodat je als het ware kan 'uitzoomen' naar bovenliggende grotere gehelen, waarbij 'Bacteriën' dan weer deel uitmaken van het onderdeel 'Micro-organismen'.

NB ook als je een live online les zou geven via Hangouts Meet of de in Moodle opgenomen tool Big Blue Button (zie verder) is zo'n een visuele advance organizer zeker een aanrader om mee te starten.



4 Voorkennis activeren


Een advance organizer is niet alleen nuttig om de studenten een goed overzicht te geven en linken te leggen tussen de verschillende onderdelen, maar is ook een geschikt middel om voorkennis te activeren.
Een andere manier daarvoor is het starten van een SA met een digitale 'Voorkennistest' waarbij de student aan de hand van verschillende vraagvormen voor het nieuwe onderdeel noodzakelijke kennis terug activeert.
Het is goed om hierbij aandacht te besteden aan remediërende feedback, waarbij deze aangepast is aan het antwoord van de student. Niet alleen goed/fout indicatie, maar zeker ook het juiste antwoord en best zelfs feedback die de studenten aanstuurt om bepaalde informatie die ze niet beheersen terug op te frissen. Dit kan door linken te leggen naar voorgaande onderdelen, maar ook door instructie hoe aan de slag te gaan.

Onderstaand een voorbeeld van een embedded Google Form (over embedden verder meer), maar in Moodle zit een vrij uitgebreide toetsfunctie (zie verder).



5 Plannen


Aanvankelijk was ons idee (het zijn immers volwassenen die ook werk en gein moeten runnen) de planning wel aan te sturen, maar de studenten zelf deadlines, studieplanning, ... digitaal te laten opmaken (Google Agenda). Dit bleek echter aanvankelijk geen goed idee, zo bleek uit de reacties van de studenten.

We hebben dan vrij snel geopteerd om:

(1) de in Moodle ingebouwde agenda door de lesgevers zelf te voorzien van deadlines (belangrijke inlevermomenten, toetsing of momenten waarop men een bepaalde voorbereiding dient gemaakt te hebben om 'klaar' te zijn voor deelname aan een f2f moment).

Het voorbeeld geeft al die momenten aan voor alle SA (niet alleen voor de cursus Microbiologie, zou wat veel zijn). De student krijgt in het startscherm aanstaande deadlines nog eens apart aangekondigd.



(2) een soort studieplanning te maken voor de studenten, waarbij per week (in het kader van bovenstaande deadlines) aangegeven wordt hoeveel studiebelasting er naar onze inschatting zowel thuis als in de school zal dienen besteed te worden aan een bepaalde SA. We merken bij de studenten die nu in Module 2 zitten, dat de Moodle agenda met deadlines belangrijk blijft, maar de nood aan de weekplanning vermindert (noot: deze bevinding is gebaseerd op één klasgroep, we zijn op het ogenblik van schrijven (2020/03/27) het eerste jaar bezig met deze vorm van onderwijs en hebben één klas in Module 1 en eentje in Module 2).

Ook belangrijk (zie verder meer) hopen we zo de studenten aan te leren spreiding in hun leermomenten in te bouwen en niet vlak voor een toetsing en masse te studeren.



6 Toetsen om te leren


Retrieval practice is voor diegene die de trends wat volgt wellicht bekend: als je studenten zichzelf toetsen om te leren, zal dit zeker op langere termijn meer leerwinst/onthouden genereren dan wanneer er studiestrategieën  zoals herlezen of herstuderen gehanteerd worden. Ten tweede zal het zichzelf toetsen de studenten en de lesgevers een degelijk beeld geven van de mate van begrip. Gecombineerd met feedback die studenten helpt richting te behalen doelen kunnen zelftoetsen een sterk leermiddel zijn. Zichzelf toetsen heeft zo een functie als leerstrategie maar ook een formatieve kant (lees dit interessante rapport van Dirkx, Josten-ten Brinke en Camp (2019) over richtlijnen voor het ontwerpen van formatieve toetsen op basis van inzichten uit de geheugenpsychologie).
In een gedeeltelijk online context, ben je minder in de mogelijkheid om als leraar-vooraan-in-de-klas bijvoorbeeld door vragen te stellen aan je studenten, je een beeld te vormen van de stand van zaken van individuen en de groep.
Daarom steken we hier sterk op in in onze ELO, zowel door gebruik te maken van de Moodle toetsmogelijkheden als het embedden van bestaande toetsen gemaakt met andere tools. het voordeel van Moodle toetsen is dat alle data beschikbaar zijn in de ELO, terwijl die van een Google Form elders opgeslagen worden.
Waarom dan toch deze externe tools: we hadden gewoon erg veel van deze kant en klare materialen, en de omzetting hiervan naar een Moodle vragendatabank is een groot en gestaag lopend karwei. Persoonlijk vind ik de Moodle toetsenmaker niet zo eenvoudig in gebruik.



7 Spreiden van studiemomenten


Onder puntje '5 Plannen' lichtte ik reeds toe hoe we er trachten toe te komen via een 'begeleide' planning de studenten tot het spreiden van hun leermomenten trachten aan te sturen.
Een tweede manier waarop we dit aanpakken, is dat studenten zich middels online in te leveren formatieve (of low-stakes) opdrachten dienen voor te bereiden op een f2f contactmoment.

Waarom toch geregeld low-stakes? Ook al besteden we vrij veel aandacht aan leren-leren (zie verder), toch blijft het een moeilijk verhaal om studenten van het belang van deze gespreide aanpak te overtuigen. Voorbeeld: de opdrachten staan op zich niet 'op punten' maar het voorbereidend werk al dan niet uitvoeren, is wel een criterium in de beoordeling. Is dat ideaal? Externe motivatie? Kunnen we het low-stakes gegeven afbouwen als studenten het nut van de spreiding stilaan hebben ervaren? ...

Ook in het zichzelf toetsen stimuleren we het herhaald en gespreid toetsen. Een zelftest overstijgt dan het karakter van een eenmalige inschatting van 'waar sta ik nu'? Twee tot drie keer is aangewezen, bij meer dan drie keer zou het effect in ieder geval minder groot zijn.

Je kan dit aansturen via allerlei technische instellingen. In een voltijdse opleiding als de onze, waarbij er vele SA tegelijk lopen is het natuurlijk wat opletten met een overdaad aan pop-ups en reminders, ... Het is hier een beetje een evenwicht zoeken tussen studenten die na verloop van tijd toch zelf plannen en dit extern aansturen.



8 Leren leren


We trachten dit voorheen aparte vak, zo veel mogelijk te integreren in alle SA. Dit doen we door als lesgevers in f2f onderwijs nadruk te leggen en uitleg te geven bij keuzes voor zelftesten, spreiding, planning, ... Maar ook in onze ELO staan korte tutorials en uitleg in de vorm van filmpjes waarbij studenten concrete tips krijgen over het inzetten van bepaalde leerstrategieën.

Het is belangrijk te wijzen op misconcepties en zelf merk ik vooral: wijzen op het feit dat als een methode 'niet goed aanvoelt' en 'moeite kost', dit niet wil zeggen dat het een slechte methode is.



9 'Samen' leren


Samenwerken en de sociale component blijft een uitdaging, ook in deeltijds online leren. We waren eerst geneigd de contactmomenten zo beperkt mogelijk te houden (vanuit het oogpunt hen niet te veel te belasten) maar vrij snel gaven studenten aan (in de mate van het mogelijke) zoveel mogelijk op de campus aanwezig te zijn, waarbij ze zelfs het 'gewoon samen studeren' suggereerden. Ook tijdens de stages die ze bij ons dienen te lopen, werden op basis van hun feedback terugkommomenten ingelast, zowel voor het uitwisselen van ervaringen, mekaar zien als de kans om vragen over de leerstof 'in het echt' te stellen.

In een online omgeving zijn er ook wel mogelijkheden die verbondenheid enerzijds en leren van peers anderzijds in de hand kunnen werken.
Enkele voorbeelden:

- gebruik maken van de fora. Studenten dienen individueel een opdracht te maken. Deze posten zij vervolgens op het forum. Het volgende onderdeel van de opdracht bestaat er in op de argumentatie van minstens twee andere studenten te reageren, waarom men wél of niet akkoord is met deze argumentatie;
- laat studenten zelf (al dan niet aangestuurd door jou als leraar) zelf een online meeting beleggen. Hierbij dienen ze een bepaald lesonderdeel te hebben voorbereid voordat deze meeting plaatsvindt. Een onderdeel van de voorbereiding bestaat er in dat iedere deelnemer een drietal toetsvragen voorbereid die dan tijdens de meeting aan een andere student gesteld worden. Hierbij worden verschillende aspecten gecombineerd, zoals elaboreren, uitleggen (aan elkaar) ... Dit is een proces waarbij afnemende ondersteuning van jou als leraar van belang is (onder andere door hen te helpen met het opstellen van de vragen zodat deze niet steeds richting 'Som de drie symptomen op van ...' gaan.
- Google Drive is ook in deze opleidingsvorm onze methode om bestanden aan te maken, te bewerken en te delen ... de samenwerkfunctie daar maakt het ook mogelijk om niet locatiegebonden samen te werken aan groepsopdrachten.



10 Opgenomen, ingesproken en live lessen


Er bestaat heel wat onderzoek naar opgenomen lessen die echte lessen in contactonderwijs vervangen. De resultaten zijn niet zo positief over het algemeen.
Enkele kanttekeningen en aandachtspunten:

(1) het is geenszins de bedoeling alle 'lessen' te vervangen door opgenomen en ingesproken lessen. Onze studenten in dit traject worden wel degelijk verwacht tijdens de contactmomenten die gepland zijn. Het is niet dat zij zomaar de keuze hebben 'ik doe alles thuis alleen' (los daarvan: een opleiding verpleegkunde bestaat natuurlijk ook uit het aanleren van praktische skills die dienen ingeoefend te worden. Hiervan bestaan ook wel extra filmpjes als demonstratie).


(2) De opgenomen lessen zijn wel interessant omdat het soms in deze onderwijsvorm gewoon niet mogelijk is voor de studenten om fysiek aanwezig aanwezig te zijn op de campus. Zij werken nu eenmaal gemiddeld ongeveer 50%.

(3) Daarnaast ervaren studenten het als een meerwaarde dat ze de lessen die ze hebben bijgewoond, toch achteraf nog eens kunnen beluisteren en bekijken. Om bepaalde zaken extra verduidelijkt te krijgen, filmpjes kunnen gepauzeerd worden, etc.
Onze ingesproken filmpjes (soms ook opgenomen lessen) zijn bijna allemaal gemaakt met de screen recorder Loom. Ik vind dit persoonlijk een gebruiksvriendelijke tool en ook in de gratis versie is er geen tijdsbeperking wat duur van de opname betreft. Maar er zijn natuurlijk alternatieven.



(4) Het kan om een bijgewoonde les gaan, maar soms opteren we ook voor een online live les, mogelijk door de in Moodle ingebouwde functie Big Blue Button. De docent heeft hier de beschikking over een white board (waarbij je zelfs 'de stift' aan de studenten kan geven om, bijvoorbeeld, op een afbeelding de pancreas aan te duiden), kan zijn/haar scherm delen, een presentatie tonen, vragen stellen, ... en daarenboven kan de les dus opgenomen worden om achteraf opnieuw te beluisteren



(5) Het is belangrijk dat studenten geen 2u aan een stuk een filmpje dienen te bekijken zonder dat ze een actieve bijdrage hebben. Je kan natuurlijk eenvoudig zeggen 'Pauzeer het filmpje nu en maak deze of deze toets, opdracht, ... keer daarna terug' maar er zijn tools die het mogelijk maken deze interactiviteit te bewerkstelligen IN het filmpje zelf zodat de student niet van het één naar het ander dient te klikken. Een gekende tool om vragen aan een filmpje toe te voegen (en erg gebruiksvriendelijk) is EddPuzzle waarbij het filmpje op bepaalde ogenblikken stil valt en er een vraag kan gesteld/beantwoord worden. Op onderstaand voorbeeld heb ik gewerkt met Pear Deck als alternatief: een tool om je presentatie interactief te maken, waarna je het resultaat kan embedden.



NB Moet je hoofd in beeld? Op Twitter circuleerde die vraag zonder echt een eenduidig antwoord te geven.

Je zou kunnen concluderen:

- geef je een les, waarbij de focus op je presentatie, dia's, tekst, afbeelding, ... ligt, dan is je sprekende hoofd misschien eerder een afleiding dan een meerwaarde en extra cognitieve belasting;
- geef je instructie over een opdracht die dient uitgevoerd te worden, geef je misschien woordelijke feedback of spreek je je studenten gewoon toe, ... dan kan je hoofd voor een soort van verbondenheid en contact fungeren.

NB 2: embed je filmpjes (zoals je ook best doet met externe toetsen of tools als QuizletGoogle Forms, ... ) zodat je studenten 'binnen' de ELO blijven. Het is cognitief belastend  als ze constant met pop-ups of nieuwe vensters geconfronteerd worden. Of als ze een toets moeten maken op basis van een filmpje of tekst, terwijl ze hierbij moeten wisselen tussen het ene en het andere venster om de opdracht of toets afgewerkt te krijgen.

11 Autonomie en ondersteuning


We trachten een zeker evenwicht te vinden tussen (afbouwende) ondersteuning en het zeker in een online omgeving voor de cursisten belang van gevoel van autonomie. We zitten nog in het eerste jaar van de opleiding van de student (die vaak al x-aantal jaren niet meer achter de schoolbanken zat) en trachten vooral ondersteuning te geven, bijvoorbeeld door uitgewerkte voorbeelden. Onderstaand zie je een no-stakes opdracht, waarbij studenten eerst een taak dienen in te leveren. Van zodra zij deze als 'voltooid' afvinken (1), krijgen zij een een uitgewerkt voorbeeld ter beschikking (2).


Een ander voorbeeld zijn de uitgewerkte oefeningen van verpleegkundig rekenen waarbij stap voor stap de volledige redeneringen uit de doeken gedaan worden en waarbij deze redenering door de 'hardop denkende lesgever' toegelicht worden.

Op basis van het afvinken van onderdelen (soms door de student zelf, soms ingebouwd door ons) trachten we de voortgang in goede banen te leiden. Studenten kunnen pas naar volgende onderdelen op bepaalde tijdstippen, als aan bepaalde voorwaarden werd voldaan of vorige onderdelen werden afgevinkt.

Studenten hebben een zekere autonomie in de volgorde en de snelheid waarmee sommige SA afgewerkt worden. Binnen een ruim tijdskader bepalen zij zelf hoe snel ze door zo'n SA gaan. Ook in de summatief in te leveren opdrachten of te maken quizzen hebben ze zo een zekere vrijheid (qua planning, we bieden (nog) geen keuze in vorm). Belangrijk is wel dat ze tijdens deze periode ook feedback krijgen op wat ze (tussentijds) inleveren. Het is geenszins de bedoeling dat hier geen ondersteuning en bijsturing plaatsvindt.
De criteria voor het behalen van de gekoppelde competentie(s) worden algemeen in de studiewijzer beschreven en verder in detail per opdracht.


Bronnen

- De cursus "Over leren, onderwijs en instructie" in het schakelprogramma van de Open Universiteit Nederland, meer bepaald dit artikeldit artikel en dit artikel;

- Het gratis te downloaden boek 'Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor een effectieve didactiek';

- Het opzoekwerk voor mijn thesis in het kader van een onderzoek van mijn promotor Dr. Gino Camp, waarover je hier meer leest;

- Veel artikels over de Multimediaprincipes van Mayer, op de website Digitale Didactiek vond ik ze mooi visueel uitgewerkt terug;

- De website van The Learning Scientists en hun boek Understanding How We learn;

Deze acht wetenschappelijke artikels over online en multimedialeren;

- Het boekje 'Rosenshine's Principles in Action' van Tom Sherrington

- Het boek 'Powerful teachning: Unleash the Science of Learning' van Agarwal P. en Bain P.

zaterdag 14 maart 2020

Je leerlingen/studenten begeleiden van op afstand: tips en tools (corona)

Vanaf 1/2/2021 ben ik niet meer werkzaam voor HBO Verpleegkunde Genk, en onderhoud ik deze handleiding die eigendom blijft van de school niet langer. Eventuele toekomstige updates zullen dan ook van de hand zijn van mijn collega's in Genk. Wouter Buelens

In deze post tracht ik uit eigen ervaring een bundeling van tools en tips aan te reiken waarmee de periode van de opschorting van de lessen door het corona-virus eventueel zinvol kan overbrugd worden.

- ik probeer alleen te werken met gratis beschikbare tools. Deze zijn voornamelijk gebaseerd op G Suite for Education, maar hier en daar verwijs naar andere handige toepassingen die gratis beschikbaar zijn of rechtstreeks implementeerbaar in Google Classroom;

- de handleiding is een soort stap-voor-stap gids om met je leerlingen/studenten aan de slag te gaan, maar je kan er ook voor kiezen de tools apart in te zetten. Misschien is de stap voor het totale pakket te groot voor jezelf of je leerlingen/studenten, of heb je als school een ander platform waarbij je één van de aangereikte opties wenst te integreren;

- met 'uit eigen ervaring' bedoel ik de manier waarop we aan HBO Verpleegkunde Genk aan de slag gaan vanaf deze week. Misschien is deze context niet geheel dezelfde als voor jou, een leerkracht uit het basis- of secundair onderwijs. Gelieve daarmee rekening te houden, maar ik ben ervan overtuigd dat er voor iedereen wel een principe tussen zit om rekening mee te houden of een tool die inzetbaar is. Ieder uur zinvol besteed voor je leerlingen/studenten is er eentje gewonnen;

- met ervaring bedoel ik ook, mijn twee studenten hier in huis, eentje aan de universiteit, eentje in het secundair. Kleine steekproef weliswaar, maar ik steek er toch wat van op;

- online werken vraagt een toestel en een internetverbinding. Ik weet dat dat een heikel punt is, maar ga daarvan uit in deze handleiding. In HBO Verpleegkunde Genk geven we de studenten (allemaal 18+) de kans een toestel uit te lenen tijdens deze periode indien ze daar niet zelf over zouden beschikken. Maar ik lees ook met een groot gevoel van frustratie deze berichtgeving over de groeiende kloof tussen groepen jongeren als gevolg van deze coronacrisis.

Volgende tips en tools komen aan bod:

1 Technische tips, installaties en accounts
2 Tips voor belasting en planning
3 Video conference met Hangouts Meet
4 Een les opnemen met Loom
5 Edd Puzzle: maak je filmpjes interactief
6 Hang je les op aan Google Forms
7 Automatiseren met Quizlet
8 Google Classroom
9 Samenwerken in Google Drive

1 Technische tips, installaties en accounts


Je dient er altijd en zeker in een acute situatie als deze rekening te houden met wat het gebruik van een tool voor de leerlingen/studenten betekent op technisch vlak en vlak van installaties.
Vermijd zoveel mogelijk de noodzaak van het installeren van software. De kans bestaat, zeker als je zoals nu geen face-to-face bijstand kan geven, dat je publiek dan al vastloopt.

De installatie kan te lastig zijn, maar je publiek gaat eveneens over verschillende devices beschikken (een Chromebook, een laptop, een Windows Desktop, een Mac Book, ...). Een installatie kan op jouw toestel lukken, maar daarom niet op dat van de studenten/leerlingen. Ga daarom uit van technische voorwaarden waaraan iedereen in principe kan voldoen. In deze gids is dat Google Chrome als browser. Je kan die hier downloaden voor verschillende soorten toestellen en besturingssystemen.

Tevens is het in deze omstandigheden ook raadzaam je studenten/leerlingen zo weinig mogelijk andere accounts te laten aan te maken. Ga er gewoon van uit dat iedere extra stap je proces bemoeilijkt.

Omdat we in onze school werken met G Suite for Education, zal verder uitgegaan worden van Google Chrome en een Google Account.

2 Tips voor belasting en planning


Wij hebben hierin de keuze gemaakt de uurroosters te volgen. Dit geenszins om die dag 8u aan een stuk online lessen te verzorgen, maar wel om de opdrachten, taken, informatie, ... gefaseerd te laten verlopen.
Een tweede voordeel hieraan, zowel wat betreft planning, belasting als individueel contact, is dat je als lesgever geregeld opnieuw je leerlingen/studenten 'ontmoet'. Je ziet hen dan één of meer keer per week, terwijl als je via één of ander kanaal iets stuurt in de zin van 'de komende drie weken doe je dit en dit ...' het contact wegvalt en de studenten/leerlingen volledig op zichzelf zijn aangewezen voor hun planning.

Overleg ook goed met collega's die aan dezelfde klas lesgeven welke opdrachten er reeds 'uitgedeeld' werden, zodat ieder een overzicht hiervan heeft. Werk je met Google Classroom (ervan uitgaande dat het een Classroom per klas is) dan zie je een overzicht van alle opdrachten met deadlines in de automatisch gegenereerde Google Agenda voor die klas.
Indien dit niet zo is, is een gedeelde Google Spreadsheet een goed alternatief. Hoe dan ook, stem goed met elkaar af.

3 Video conference met Hangouts Meet


Moeilijkheidsgraad: hier ga ik uit van het totaalpakket. Je 'geeft online les', waarbij vervolgens een aantal tools worden geïntegreerd tijdens deze les. Dit is de 'moeilijkste': technisch valt het wellicht mee, maar vergt het meeste van jou als online lesgever en je toehoorders.

Technisch: In onze school hebben we ervaren dat Hangouts Meet niet lijkt te werken op Microsoft Edge, wel bijvoorbeeld op Mozilla Firefox en natuurlijk Google Chrome. Ook hier kon ik iets gelijkaardig terugvinden daarover.
Het makkelijkst is als de gebruikers ingelogd zijn met hun Google Account, maar dit is zelfs niet noodzakelijk. Via een link kunnen ze deelnemen aan de vergadering zonder enige account (jij beslist wel over toegang).
Er is geen installatie nodig om deel te nemen. Let wel: iedereen kan deelnemen aan een Hangout Meet, maar alleen iemand met een G Suite account kan er eentje maken. Wat wél iedereen kan gebruiken in Hangouts Video

Mogelijkheden: Je kan via Hangouts Meet een 'les online geven'. Je deelnemers kunnen jou zien en horen. Je kan jouw scherm delen met de anderen. Deel bijvoorbeeld jouw presentatie (Powerpoint, Google Presentatie, Prezi, ...) op het scherm van de toehoorders en geef je les.
Net als in een echte les is het niet raadzaam om tien, vijftien, twintig ... minuten aan een stuk te praten zonder interactie. Zeker in dit geval: je leerlingen/studenten zitten aan een toestel zonder jouw toezicht, de verleiding zal groot zijn om eens van tabblad te verwisselen. Zorg voor activatie door het stellen van vragen, het delen van oefeningen via de chat ...
Je kan dus je hele les ophangen aan Hangouts Meet en just-in-time je materialen ter verwerking delen, net zoals je in de klas een opdracht zou geven, een formatieve test op papier zou uitdelen, vragen zou stellen ...

Aan de slag: In onze school gaan we uit van een geplande les die zal verschijnen in de Google Agenda van de studenten. Zij krijgen hiervan automatisch een mail in Gmail met een deelnamelink, of ze kunnen op het afgesproken moment via de agenda deelnemen aan de les.
In deze handleiding wordt stap voor stap uitgelegd hoe je met Meet aan de slag gaat en waarbij je de les laat opstarten vanuit Google Agenda. Neem deze handleiding ook door om te zien hoe je je scherm met je publiek kan delen, zodat zij zien wat jij ziet. Scroll daarvoor wat verder naar beneden.

Je kan echter ook gewoon starten vanuit Hangouts Meet zelf. In deze situatie heeft je publiek zelfs geen account nodig en kan men gewoon deelnemen via een link die jij met hen deelt. Dit kan door afspraken te maken per mail, of door de link te delen op een platform van jouw school, ... De link moet bij je studenten geraken. Binnen G Suite is dit perfect mogelijk in Google Classroom.

Maak een 'bijeenkomst' aan. Eenmaal ingelogd klik je links beneden op de extra opties waar je de deelnamelink terugvindt. Deel deze met je publiek.
Zij zullen gewoon hun naam dienen in te vullen en op een knop drukken 'verzoek om toegang'. Die verzoeken verschijnen in jouw scherm en je laat ze al dan niet toe.


Zoals gezegd, geef geen uur aan een stuk een doceerles maar betrek je studenten, zeker in de omstandigheid waarbij ze thuis onbewaakt op een toestel zitten met internet.
Hoe deel je nu een oefening (of eender wat een link heeft)?

Open op het ogenblik dat de studenten/leerlingen de oefening of opdracht nodig hebben de chatfunctie (1) en plak de link van je Google Form, Quizlet ... of andere opdracht in het venster (2) en verstuur de post (3). De link wordt aanklikbaar voor alle deelnemers.
Geef duidelijke instructie aan de deelnemers: "je krijg nu 15min om de toets te maken ... dan spreken we terug af in de 'klas' ...".

Let op: als je een bestand uit Google Drive op deze manier (via de link) deelt met je leerlingen/studenten, zie dat het dan ook zo gedeeld is dat studenten het kunnen openen, zie verder, 'Samenwerken in Google Drive'.


Maak net zoals in de klas afspraken met je leerlingen/studenten. Ook daar wil je niet dat ze door elkaar praten en antwoorden zonder dat ze het woord hebben. In principe is iedere deelnemer 'hoorbaar'. Drie tips:

- je kan er drastisch voor kiezen dat alle deelnemers hun microfoon uitzetten. Ze kunnen daarvoor met hun cursor naar beneden gaan en klikken op 'microfoon uitzetten'. terug aanzetten kan op dezelfde wijze;
- gebruik het chatvenster om studenten te laten typen 'ik heb een vraag' en geef hen vervolgens het woord;
- gebruik het chatvenster om de vragen te laten stellen en zeg dat je deze om de zoveel tijd of na een bepaald behandeld item dan allemaal behandelt.

Varia:
- er kunnen tot 100 toehoorders tegelijk deelnemen, ik vermoed dat dat voldoende is;
- ten tijde van corona heeft Google de anders betaalde functie om een Hangouts Meet op te nemen, beschikbaar gestelde voor alle G Suite Edu accounts (bespreek met je G Suite admin de optie om deze functie alleen beschikbaar te stellen voor lesgevers en uit te schakelen voor studenten/leerlingen);
Dit laat studenten/leerlingen toe de les te herbekijken, personen die niet aanwezig konden zijn toch te kijken (omwille van kinderen thuis, technische problemen, ...). Je kan dus eigenlijk deze tool gebruiken om je lessen op voorhand (niet live, zonder toehoorders) op te nemen (zie ook verder 3 Een les opnemen met Loom).

Je G Suite admin moet de functie eerst activeren, dat kan hier



Als gebruiker start je de opname hier



Let wel, alvorens de Meet af te sluiten, stop de opname



De opname wordt opgeslagen in een automatisch aangemaakte map in je Drive 'Meet Recordings'. Je kan een opname delen via eender welk platform. Zorg wel dat de deelinstellingen juist staan.

Een opname zal afhankelijk van de lengte eerst verwerkt moeten worden. Dat ziet er dan zo uit (onderste bestand). We hebben intussen ervaren dat deze verwerking soms uren op zich laat wachten maar uiteindelijk altijd wel goed komt. Je kan de opname wel reeds in de verwerkingsfase downloaden en offline het resultaat bewonderen.

Indien het opnemen van Hangouts Meet organisatiebreed is ingesteld, wil dit ook zeggen dat je leerlingen/studenten de opname kunnen starten. Vraag aan je G Suite admin dit te regelen op niveau van organisatie-eenheid, zodat alleen lesgevers een opname kunnen starten.



Indien je een Meet georganiseerd hebt, gebruik makend van een agenda-afspraak, dan wordt de opname automatisch toegevoegd aan deze afspraak om achteraf te herbekijken en automatisch gedeeld met de genodigde voor de Meet. Je kan natuurlijk perfect je opname via andere kanalen zoals Google Classroom delen.



Als studenten/leerlingen aangeven niet in beeld te willen, of zelfs niet gehoord willen worden, kan je hen adviseren camera en/of geluid uit te zetten. NB op 17/3 heeft Google een extra toepassing uitgerold naar Hangouts Meet zodat alleen de organisator van de Meet anderen kan muten of verwijderen uit de Meet.

Van zodra je de opname start zie jij trouwens deze boodschap


Deelnemers kunnen ook zien of de opname nog loopt




Koppel een bijlage aan je afspraak in agenda. Als je een Meet plant in je agenda, kan je meteen een Drive bestand koppelen hieraan zodat dit voor alle deelnemers beschikbaar is tijdens de vergadering. Bespaart je wat 'gedoe' tijdens de Meet of les. Let wel: je bestand moet correct gedeeld zijn met de participanten, gaat niet automatisch door de koppeling aan je afspraak.

Klik op de paperclip in de beschrijving. Kies je Google Drive bestand (of kies voor uploaden)


Jij en je deelnemers vinden het bestand terug in de meeting door links onderaan het menuutje open te klappen en het tabblad bijlagen te kiezen.


Je hoofd wel of niet in beeld tijdens een les? Zie de variapunten bij het onderdeel 4 Een les opnemen met Loom.

4 Een les opnemen met Loom


Moeilijkheidsgraad: Zelf dien je een kleine installatie te doen om met Loom aan de slag te gaan. Er zijn geen 1001 opties, als je de stappen volgt in het instructiefilmpje ben je snel aan de slag. Voor de toehoorders is het gewoon een link aanklikken.

Technisch: Zelf dien je dus 'gewoon' een Chrome Extensie te installeren. Het gegenereerde filmpje is in mp4 formaat, dus dat gaat nergens problemen opleveren. Je dient op één of andere wijze de link bij je publiek te krijgen. Voor het openen van de link hebben studenten geen apart account nodig, natuurlijk wel voor het platform waarop je de link deelt, maar da's in principe geen probleem, want je doet dit wellicht op je schoolplatform.

Mogelijkheden: Stel dat je het toch wat omslachtig of een risico vindt om live met je leerlingen aan de slag te gaan, of het is om één of andere reden niet mogelijk allemaal tegelijk op één ogenblik in te loggen. Dan kan het zinvol zijn 'je les' op te nemen. Je filmt je 'Powerpoint' terwijl je deze inspreekt, als het ware zoals in de klas.
Het grote voordeel is dat leerlingen/studenten je uitleg kunnen stil zetten, herbeluisteren, ...
Je geeft natuurlijk niet alleen 'les' maar kan ook erg duidelijk instructies geven over wat je verwacht van de leerlingen/studenten: dit werkt (volgens mij) beter dan wanneer je een ellenlange mail met 'doe dit doe dat' informatie stuurt.
Je kan in tegenstelling tot in een lijst met to do's, in je filmpje ook een logische opbouw verwerken waarbij je tot de nodige sturing van je leerlingen komt.
Voorbeeld: geef 5 minuten les. Laat een oefening volgen. Geef hierbij duidelijke instructie: "Ga naar naar Google Classroom en open daar link x ... zet nu het filmpje stil en maak de oefening die je hier vindt ... besteed hier ongeveer 15min aan en start het filmpje dan weer terug op ...".
Ook hier geldt weer: zorg dat je studenten duidelijk weten wat en waaraan en laat hen niet oeverloos lang naar het filmpje kijken zonder activiteit, dan ben je hen kwijt. Zie ook verder Edd Puzzle: maak je filmpjes interactief.

NB: laat je je leerlingen/studenten nota's nemen? promoot dan de Cornell Methode. Zeker in deze context van afstandsonderwijs kan het geen kwaad studenten nog eens op efficiënte leerstrategieën te wijzen. Via de Cornell methode nemen ze niet alleen gestructureerd nota, maar kunnen ze hun resultaat ook effectief inzetten om zichzelf te testen, te studeren. Hier leg ik deze methode bondig uit.

Aan de slag: In dit filmpje leg ik uit hoe je de extensie installeert en hoe je met Loom werkt. Ook welke mogelijkheden er bestaan om de link bij je toehoorders te krijgen.



Varia:

- probeer eerst enkele seconden film en bekijk het resultaat. Stel dat je geluid niet ok is en je merkt dit nadat je drie uur (met enige zin voor overdrijving) film hebt opgenomen ...
- je filmpje staat na opname 'Bij Loom'. Voel je je hier niet goed bij: onder het filmpje staat een downloadknop. Plaats deze download vervolgens in je eigen opslagruimte zoals Google Drive, Dropbox, ... en deel het van daaruit met je toehoorders;
- je filmpje dient niet super slik te zijn: als je eens moet hoesten, je verspreekt ... dat geeft niet. In de les gebeurt dat ook. Trouwens, in afstandsonderwijs maakt dit het geheel 'menselijker' en persoonlijker. Dit kan zeker geen kwaad voor de betrokkenheid van de toehoorders. Hierover stond vandaag 21/3 nog een thread op Twitter: kort samengevat kan gesteld worden dat als je les geeft, iets uitlegt ... jouw hoofd voor afleiding kan zorgen. Dit is gebaseerd op de multimediaprincipes van Mayer, waarbij gesteld wordt dat split attention geen goed idee wordt. De aandacht van je leerlingen/studenten wordt dan immers verdeeld tussen wat je uitlegt en jouw hoofd.
Gaat het eerder over het luisteren naar vragen, het op voorhand uitleggen wat de doelen zijn, mogelijks één op één gesprekken waarin je wil luisteren, laten ventileren, ... dan zorgt het in beeld zijn van jezelf voor 'persoonlijk' contact en kan dan een meerwaarde betekenen;
- hetzelfde geldt voor je 'eigen hoofd in beeld'. Je kan dit zoals uitgelegd uitzetten, maar het zorgt zeker in deze online context voor een vorm van betrokkenheid als je leerlingen/studenten jou zien;
- combineer Loom met Hangouts Meet: zet bij de start van je les de opname aan met Loom, zo krijg je toch een opgenomen versie van je live les die studenten achteraf kunnen bekijken, opnieuw bekijken.

4 Edd Puzzle: maak je filmpjes interactief


Moeilijkheidsgraad: Vrij laag. Er zijn in deze tool weinig toeters en bellen, maar het is effectief in wat het doet. Als je de handleiding volgt ben je vrij snel aan de slag. Het kost ook weinig tijd (als je een filmpje hebt om mee aan de slag te gaan) om een resultaat te bekomen met Edd Puzzle.

Technisch: Geen installatie nodig, noch voor jezelf, noch voor de toehoorders. Je kan een account aanmaken, maar je kan ook inloggen met je Google Account. Je leerlingen/studenten hebben geen account nodig, je deelt het resultaat op jouw schoolplatform.

Mogelijkheden: Zoals gezegd is het géén goed idee om je studenten/leerlingen zomaar een uur naar je opgenomen les te laten kijken. Vind je live les geven net een drempel te hoog, maar wil je dat je studenten toch op bepaalde ogenblikken 'gedwongen' worden na te denken, dat is Edd Puzzle wat je nodig hebt. Op bepaalde door jou bepaalde tijdstippen valt het filmpje automatisch stil en dienen studenten een vraag te beantwoorden. Dit doen ze online, in hetzelfde beeld. Op basis van hun antwoord krijgen ze een goed/fout indicatie en je kan feedback geven.

Aan de slag: In dit filmpje leg ik haarfijn ;) uit hoe je werkt met Edd Puzzle.


Varia:

- heb je een platform (zoals Moodle, of zelfs op een blog of website) dan kan je je Edd Puzzle embedden in dit platform. Studenten moeten dan niet 'wegnavigeren' naar een andere locatie maar blijven binnen hetzelfde systeem/omgeving, wat minder belasting betekent voor hun al vlug overbelaste werkgeheugen.

5 Hang je les op aan Google Forms


Moeilijkheidsgraad: Op zich is het niet moeilijk om ermee aan de slag te gaan, hoeveel tijd dat je er in steekt hangt af van wat je wil. Je kan een formatief toetsje maken van 10 vragen, dan ben je rap klaar. Maar middels feedback kan je eigenlijk een heel lesonderdeel maken van een Google Form waarmee studenten enkele uren zoet zijn.

Technisch: Voor jou als maker: een Google Account. Je zal de link op één of andere manier bij je studenten/leerlingen moeten krijgen. Kan via mail of eender welk platform. Om een Google Form in te vullen hebben studenten géén account nodig, alleen een browser, welke maakt in principe niet uit. Internet is noodzakelijk. Er is geen app voor Google Forms, maar een toets past zich netjes aan aan de schermgrootte van de gebruiker.
Studenten kunnen een Google Form niet offline maken. De enige optie hier is afdrukken op papier (ik weet het, ook die afdruk moet bij je leerlingen/studenten raken). Het voordeel is dat de afdrukversie er eigenlijk wel mooi uitziet om de gelegenheid biedt om dan toch de toets op papier te maken. Het is geen chaotische versie van de online toets.
Kies via de 'meer' knop voor afdrukken.

Je kan rechtstreeks kiezen voor je printer, maar ook opslaan als PDF. Zoals je ziet, oogt het geheel vrij mooi.




Mogelijkheden: Je kan een Google Form gebruiken tijdens je online les in Hangouts Meet. Deel de link op het ogenblik dat studenten de formatieve toets dienen te maken via het chatvenster (zie 2 Video conference met Hangouts Meet). Bespreek achteraf opnieuw online de resultaten.
Geef studenten het advies de toets achteraf gespreid in de tijd (voorafgaand aan een 'echte' toets), twee tot drie keer opnieuw te maken. Het kan zelfs raadzaam zijn hen hierin te 'porren' met herinneringsmails of mogelijkheden die daarvoor bestaan in je platform. Jij bent er in online onderwijs niet om hen hierin te sturen, gebruik daarvoor technische mogelijkheden die voor handen zijn. Je studenten/leerlingen maken zo gebruik van twee effectieve leerstrategieën, namelijk spaced en retrieval practice.
NB In het gratis downloadbare boek 'Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor een effectieve didactiek' vind je meer tips terug om je didactiek effectief te maken.

Google Forms kan je echter ook gebruiken om een heel lesonderdeel aan op te hangen: mits sturing via secties en het geven van gerichte feedback bij het oplossen van vragen, waarbij je extra bronnen als filmpjes, websites, cursusmateriaal ... kan je de studenten redelijk 'op maat' doorheen de toets en de bronnen sturen. Zoals gezegd, het maken van een dergelijke toets kost wel wat tijd.

Aan de slag: In deze handleiding start ik vanaf nul, tot en met het verzamelen van de resultaten, het geven van feedback, extra tips en tricks ... Alles wordt stap voor stap uitgelegd, met tips en screenshots.
Om extra belasting te vermijden voor de studenten/leerlingen, omdat deze van jouw Smartschool terechtkomen in Google Forms, weer terug dienen te navigeren van je blog naar Google Forms ... Kan het aangewezen zijn je Form (of Quizlet, of EddPuzzle, ...) te embedden in je blog, Moodle, webpagina, ... Leerlingen blijven dan netjes binnen dezelfde toepassing waardoor de cognitieve belasting beperkt wordt.

Zoek de embed code, in Googe Froms is dat hier te vinden via 'verzenden' (1). Het symbool voor embedden ziet er overal ongeveer zo uit (2). Kopieer het stukje code (3).

Op je blog, Moodle, webpagina, ... vind je meestal wel iets terug als 'html', zodat je in de code van je pagina terechtkomt. Plak daar het stukje code dat je kopieerde.



Het resultaat is dat je studenten netjes binnen dezelfde toepassing blijven


6 Automatiseren met Quizlet


Moeilijkheidsgraad: Eerder laag, zeker als je het resultaat bekijkt. De tool doet eigenlijk het grootste werk.

Technisch: Geen installatie of software nodig. Wel een actieve internetverbinding. Je kan een account aanmaken, heb je echter een Google account kunnen jij en je leerlingen/studenten hiermee inloggen. Vermits het hier voornamelijk om automatiseren gaat, kan het raadzaam zijn de studenten de app van Quizlet te laten installeren op hun mobiel toestel. Deze is zowel beschikbaar in de App als de Play Storen.
Op deze manier verklein je de drempel voor studenten om te gaan oefenen, hun smartphone hebben ze vaak op zak waardoor ze al rapper geneigd zijn eens op Quizlet te klikken dan wanneer ze daarvoor aan een laptop moeten gaan zitten.

Mogelijkheden: Ik las dat het niet in eerste instantie de bedoeling is online nieuwe leerstof aan te bieden, maar de focus te leggen op extra verwerking van lesinhouden. Hierbij kan automatiseren een doel zijn. Quizlet leent zich uitstekend voor het inoefenen van talen, vakjargon/synoniemen, termen met (korte) definities ...
Het interessante is dat jij als ontwikkelaar, niet veel meer moet doen dan je studieset (zo heet dat in Quizlet) te delen, nadat je in twee kolommen aan de ene kant bijvoorbeeld het Nederlandse en aan de andere kant het Franse woord hebt ingegeven. Quizlet maakt zelf de invuloefeningen, open vragen, spelvormen, ... daarvoor dien jij niets te doen.

Ook interessant: in de spelvorm 'Leren' bepaalt een logaritme voor de leerling/student welke woordparen extra oefening vergen, wanneer deze opnieuw aan bod komen, ... qua effectieve leerstrategieën spacing en retrieval kan dat tellen.

Aan de slag: In deze handleiding leg ik met screenshots het aanmaken van een studieset, het delen ervan en het genereren van resultaten uit.

Varia:

- je kan tijdens je online les (zie 2 Video conference met Hangouts Meet) in het chatvenster op het gewenste moment je Quizlet link delen met de studenten. Tevens is het mogelijk Quizlet als oefening te integreren in een opgenomen les (zie 3 Een les opnemen met Loom). Geef dan de instructie "stop nu het filmpje ... ga naar ... maak de Quizlet". Je zet de student dan niet alleen aan tot effectieve leerstrategieën maar maakt je 'les' ook interactief.
- ben je een Google Classroom gebruiker: je kan rechtstreeks vanuit Quizlet je studieset in de gewenste lesgroep posten.

7 Google Classroom


Moeilijkheidsgraad: Als je gewoon materialen wil posten, waarbij studenten opdrachten afwerken en inleveren valt dat best mee. Ga je echt aan de slag met de ingebouwde mogelijkheid van rubrics en cijferlijsten, dan wordt het al lastiger. Maar ik denk niet dat dat meteen aan de orde is in deze tijden. Wil je gewoon op één locatie materialen aanbieden op een enigszins gestructureerde wijze, dan valt de moeilijkheid best mee.

Technisch: Een browser en actieve internetverbinding zouden moeten volstaan. Er is geen installatie nodig (je kan de app installeren, niet noodzakelijk). Een Google Account is vereist, maar je kan Classroom ook gebruiken buiten G Suite for Education, je dient geen deel uit te maken van een organisatie die daarvan gebruik maakt.

Mogelijkheden: Er zijn zoals gezegd veel mogelijkheden (rubrics, cijferlijsten, ...) in deze context is het gewoon een makkelijk platform (zeker als je niet over Smartschool ofzo beschikt) om op een vrij gestructureerde wijze informatie en opdrachten aan te bieden. Gestructureerd omdat je kan werken met het inplannen van opdrachten, zodat die pas op bepaalde tijdstippen verschijnen. Ook kan je met deadlines werken, zodat studenten goed weten wat er wanneer dient ingeleverd te worden.
Je kan zonder veel actieve tussenkomsten je studenten/leerlingen zelfstandig aan de slag laten gaan. Het is niet meteen een echte ELO (wij gebruiken in onze school in ons deeltijds face-to-face/online onderwijs hiervoor Moodle, terwijl we ook Classroom hebben), maar in tijden van nood kan het perfect dienen om je studenten aan de slag te laten gaan, waarbij je dit proces redelijk kan aansturen van op afstand. Je kan je met Loom gemaakte les of instructie invoegen (zie 3 Een les opnemen met Loom), je kan je live les met Hangouts Meet hier inplannen, ...

Meer en meer toepassingen (Quizlet, Edd Puzzle, Insert learning, ...) zijn gekoppeld aan Classroom en rechtstreeks als opdracht toe te voegen. Hierdoor vermijd je dat je leerlingen van de ene toepassing naar de andere dienen te surfen, wat extra belasting en onduidelijkheid met zich meebrengt.

Aan de slag: De basistoepassingen tot en met de meer geavanceerde mogelijkheden worden uitgelegd in deze stap voor stap handleiding.


8 Samenwerken in Google Drive


Moeilijkheidsgraad: Laag. Je dient in staat te zijn een document met je leerlingen/studenten te delen (of met jou te laten delen afhankelijk van wat jij en je leerlingen/studenten reeds gewoon zijn) en hierin opmerkingen te plaatsen, suggesties te doen of te chatten via de ingebouwde chat.

Technisch: Een actieve internetverbinding strekt tot de aanbeveling (al is er tegenwoordig wel een goed werkende offline functie in Google Drive). Maar om synchroon samen te werken is die verbinding zeker nodig. Er dient niet geïnstalleerd te worden, werkt in alle browsers, maar er zijn specifieke functionaliteiten die alleen in Google Chrome werken, dus deze is aan te raden.
In principe hoeft de leerling/student zelfs geen Google Account te hebben.

Mogelijkheden: Ik denk hier in eerste instantie aan het delen van een opdracht die gemaakt moet worden als een Google Document. Je kan dan live opvolgen wat de studenten doen en van feedback voorzien:

- door opmerkingen toe te voegen aan het bestand (je kan in de reactie opmerkingen toewijzen aan iemand door te typen '+naam.voornaam@mailadres.com");
- door zelf in de tekst te typen (bewerkingsrechten nodig);
- door de chatfunctie te gebruiken;


Aan de slag:

Een document delen met de studenten kan op een aantal manieren (hierbij ga ik ervan uit dat je niet met Classroom gaat werken, daar is dit proces en het houden van overzicht wie wat heeft ingeleverd eenvoudiger):

- je kan een bestand delen met de klasgroep en ze maken er elk een kopie van (bestand > een kopie maken). Vervolgens moet iedere leerling/student het bestand met jou delen;
- jij maakt x-aantal kopieën voor ieder van je studenten. Vervolgens deel je de link naar dit bestand op één of andere manier met je leerlingen. Omslachtig, zeker voor grotere groepen. Vooral aangewezen als je leerlingen/studenten geen idee hebben hoe zij een bestand moeten aanmaken en delen;
- door één link met je studenten/leerlingen te delen van een bestand waarbij je achteraan de link ..../edit vervangt door .../copy. Studenten klikken dan op 'een kopie maken' om elk een eigen versie te hebben. Vervolgens delen ze hun kopie met jou (let op: het oorspronkelijk bestand dient minstens op 'weergeven' te staan voor de deelnemers, anders kunnen ze er geen kopie van maken. Klik hier om te kijken hoe zo'n link er uit ziet en wat studenten/leerlingen te zien krijgen.

Er van uitgaande dat je niet in G Suite werkt zet je de deelrechten voor bovenstaande (opties 1 en 2) best als volgt:

Ga naar delen > geavanceerd. verander 'Uit - specifieke mensen' door 'Iedereen met de link mag bekijken'.